Ulica Królewiecka w Braniewie to nie tylko istotna część miejskiego krajobrazu, ale również kluczowa arteria komunikacyjna w tym regionie. Ze względu na swoje położenie, stanowi ona jedną z najważniejszych i najdłuższych dróg w mieście, a cała jej długość należy do krajowej drogi nr 54.
Historia tej ulicy jest bogata i złożona. Przed rokiem 1945 nosiła ona nazwę Königsberger Straße, a wcześniej, w różnych okresach, pojawiały się też inne oznaczenia, takie jak Tamm czy Schloßdamm. W okresie Polski Ludowej nadano jej imię Bohaterów Stalingradu, co odzwierciedla ówczesne polityczne realia oraz nastroje społeczne.
Obecną nazwę, Ulica Królewiecka, ulica ta przyjęła 1 grudnia 1990 roku, co oznacza jej powrót do korzeni oraz wyraża nową tożsamość Braniewa w czasach po transformacji ustrojowej.
Historia
Ulica Królewiecka ma bardzo bogatą historię, która sięga czasów, gdy pierwotnie była przedstawiana jako wał ziemny. Ten wał oddzielał dwa ważne obszary: tereny po lewej stronie należały do Królewskiego Przedmieścia (Königsberger Vorstadt), natomiast po prawej znajdowały się historyczne posiadłości zamku biskupiego.
W latach 1818-1826 wytyczono na Królewieckiej trasę znaną jako Berliński Trakt (Berliner Chaussee), który później przemianowano na Reichsstraße 1. W trakcie tych zmian, dawny przebieg drogi został zmodyfikowany tak, aby niemal biegła w linii prostej. Nowa szosa, o szerokości 7 m, łączyła Królewiec z Braniewem i Fromborkiem, kierując się do Elbląga. Była to kluczowa droga krajowa na tym obszarze, po której kursowała poczta konna.
W nocy z 19 na 20 stycznia 1824 roku miała miejsce wielka katastrofa – pożar, który strawił aż 65 budynków w Nowym Mieście oraz na Królewieckim Przedmieściu. Stodoły położone przy ulicy nie zostały odbudowane, a uzyskane tereny przeznaczono na zabudowę mieszkalną. W kolejnych latach wzdłuż tej ulicy powstał także kościół ewangelicki oraz budynek szkoły, co przyczyniło się do dalszego rozwoju przestrzeni.
Warto zwrócić uwagę, że do 20 sierpnia 1894 roku Królewiecka była częścią administracyjną gminy Szyleny (niem. Amt), lecz tego dnia została włączona w granice miasta Braniewo, co znacząco wpłynęło na jej rozwój.
Po przebudowie skrzyżowania ulic Gdańskiej, Kościuszki, Królewieckiej oraz pl. Piłsudskiego, 9 listopada 1994 roku zamontowano tam pierwszą, a jak dotąd jedyną sygnalizację świetlną w Braniewie. Inwestycja ta miała na celu usprawnienie ruchu w mieście, szczególnie podczas godzin szczytu, a jej koszt wyniósł 5 miliardów ówczesnych polskich złotych.
Ulica Królewiecka ponownie zyskała na znaczeniu w pierwszych dwóch dekadach XXI wieku, kiedy to w odpowiedzi na wzrost ruchu transgranicznego z obwodu królewieckiego zaczęły powstawać liczne obiekty handlowo-usługowe wzdłuż ulicy, przyczyniając się do jej dalszego rozwoju i integracji z otoczeniem.
Ważniejsze obiekty
W Braniewie, ulica Królewiecka jest miejscem, gdzie znajdują się liczne istotne obiekty, które odgrywają kluczową rolę w życiu lokalnej społeczności. Wśród nich można wymienić:
- Kościół św. Antoniego,
- Zespół Szkół Budowlanych,
- Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna,
- Stacja Paliw (Orlen),
- Szpital powiatowy (1946–1975, współcześnie DPS),
- liczne obiekty handlowo-usługowe.
Przypisy
- Historia Braniewa - nieznane wydarzenia - DZIEJE POCZTY w PRUSACH, na WARMII i w BRANIEWIE [online], www.historiabraniewa.hekko.pl [dostęp 15.01.2022 r.]
- Stadt Braunsberg (Ostpr.) [online], www.territorial.de [dostęp 06.12.2022 r.]
- Uchwała nr VI/36A/90 Rady Miejskiej w Braniewie z dnia 22.08.1990 r. w sprawie zmiany nazw ulic miasta Braniewa.
- Augustin Lutterberg, Zur Baugeschichte der Altstadt Braunsberg, ZGAE, XIX, 1916, s. 703.
- Augustin Lutterberg, Zur Baugeschichte der Altstadt Braunsberg. ZGAE 19/1916, s. 721.
- Georg Mielcarczyk, Braunsberg und Umgebung, Lippstadt 1983, s. 47.
- Uwaga na światła! Informacja dla kierowców [w:] IKAT. Ilustrowany kurier terenowy 15–21.11.1994 r., s. 2.
- Heimatseite der Kreisgemeinschaft Braunsberg/Ostpreussen e.V., Braunsberg (Ermland) – geistige Hauptstadt des Ermlands, z opisu na mapie miasta.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Morska w Braniewie | Ulica Stanisława Moniuszki w Braniewie | Ulica Tadeusza Kościuszki w Braniewie | Rondo im. gen. Władysława Andersa w Braniewie | Plac Grunwaldu w Braniewie | Plac Józefa Piłsudskiego w Braniewie | Ulica Franciszka Stefczyka w Braniewie | Ulica Gdańska w Braniewie | Ulica Portowa w Braniewie | Ulica Przemysłowa w Braniewie | Ulica Elbląska w Braniewie | Ulica 9 Maja w Braniewie | Ulica Władysława Sikorskiego w BraniewieOceń: Ulica Królewiecka w Braniewie