Helena Joanna Chlebowska jest postacią, która na stałe wpisała się w historię polskiego szkolnictwa. Urodziła się 28 marca 1888 roku w Braniewie, gdzie spędziła swoje dzieciństwo. Jej życie zawodowe trwało przez wiele lat i było ściśle związane z edukacją, w której odnosiła liczne sukcesy.
Po długiej i zasłużonej karierze, Helena Chlebowska zmarła 23 lipca 1977 roku w Gdańsku, pozostawiając po sobie trwały ślad w sercach uczniów oraz w świecie nauki.
Życiorys
Helena Chlebowska przyszła na świat w Braniewie, w rodzinie z tradycjami inteligenckimi. Jej ojciec, profesor filologii klasycznej, Antoni Chlebowski, uczył w lokalnym gimnazjum, natomiast matka, Agata z d. Tempska, była uznaną pianistką. Po ukończeniu gimnazjum w Olsztynie w 1904 roku, Helena wyprowadziła się do Gdańska, by zamieszkać z matką oraz dwiema siostrami i bratem Stanisławem, po śmierci ojca.
W Gdańsku skończyła Szkołę Mariacką dla dziewcząt, znaną również jako Marienschule – Katholische Höhere Mädchenschule, która była instytucją edukacyjną dla dziewcząt z katolickich rodzin, w której wykładowym językiem był niemiecki. Szkoła ta oferowała program nauczania pozwalający na uzyskanie kwalifikacji do nauczania w szkołach średnich. W 1911 roku Helena rozpoczęła pracę w gimnazjum w Sępólnie Krajeńskim, prowadząc zajęcia z języka francuskiego oraz łaciny.
Po dwóch latach zdecydowała się na powrót do Gdańska, gdzie kontynuowała edukację, ucząc języka francuskiego oraz angielskiego. Po zakończeniu I wojny światowej, w 1919 roku, rozszerzyła swoje kompetencje o wykłady z języka polskiego, literatury oraz historii Polski, prowadząc kursy wieczorowe dla dorosłych. W 1920 roku została nauczycielką publicznej szkoły polskiej w Gdańsku.
W 1935 roku, po reorganizacji w wyniku politycznych zmian, przeniesiono ją do polskiej szkoły powszechnej w Gdańsku-Wrzeszczu, gdzie pracowała aż do wybuchu II wojny światowej w 1939 roku. Kiedy szkoła została zamknięta, a Helena została zwolniona, zmuszona była podjąć pracę fizyczną, aby się utrzymać. Po zakończeniu wojny, wzięła na siebie trud organizacji nowej szkoły powszechnej w Gdańsku-Wrzeszczu, gdzie nauczała do momentu przejścia na emeryturę w 1950 roku.
Zmarła 23 lipca 1977 roku w Gdańsku. Jej pogrzeb odbył się 27 lipca, po mszy św. w kościele przy ul. Czarnej we Wrzeszczu, a miejsce jej spoczynku znajduje się na Cmentarzu Oliwskim, gdzie spoczywa w grobie obok swojej siostry Marii oraz brata Stanisława.
Helena Chlebowska została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a także odznaką „Za Zasługi dla Gdańska”. Jej praca oraz poświęcenie w kształceniu kolejnych pokoleń pozostają niezatarte w pamięci uczniów i współpracowników.
Przypisy
- MARIENSCHULE – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 19.07.2024 r.]
- 28 marca [online], Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Pojezierze w Olsztynie [dostęp 19.07.2024 r.]
- CHLEBOWSKI STANISŁAW – Encyklopedia Gdańska [online], www.gedanopedia.pl [dostęp 03.04.2021 r.]
- a b c Tadeusz Oracki Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku, Olsztyn 2023 r., s. 121
- Zeitschrift für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands Beiheft 8 1990 r.
- Dziennik Bałtycki, 1977, nr 168, s. 2.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Tomasz Werner | Dietrich Heling | Jan Plastwich | Dariusz Lis | Michael Radau | Hermann Kabath | Robert Buchholz | Elimar Klebs | Wolfgang Kaupen | Franz Kröger | Michael Eduard Regenbrecht | Ernst Lichtenstein | Jacob Lilienthal | Elżbieta Błotnicka-Mazur | Alois Bludau | Ernst Tiessen | Ferdinand Rochel | Adalbert Kraffert | Bernhard Schmeier | Horst WiechertOceń: Helena Chlebowska