Miejska Biblioteka Publiczna w Braniewie stanowi ważny element lokalnej kultury oraz życia społecznego. Jako samorządowa instytucja kultury, oferuje szeroki wachlarz usług bibliotecznych dla mieszkańców miasta i okolic.
Jej działalność rozpoczęła się w 1947 roku, kiedy to podjęto działania mające na celu zaspokojenie potrzeb czytelniczych społeczności lokalnej. Od tamtej pory biblioteka nieprzerwanie rozwija swoje zbiory oraz oferowane usługi.
Historia
Przygotowania do założenia biblioteki publicznej w powojennym Braniewie rozpoczęły się już w 1946 roku. W marcu tego samego roku odbyło się pierwsze święto oświaty, podczas którego organizowano różne wydarzenia mające na celu popularyzację czytelnictwa wśród mieszkańców miasta. Równocześnie prowadzono zbiórkę książek i środków pieniężnych, które miały wesprzeć tworzenie nowej placówki. Niestety, w tym czasie zebrano jedynie 26 książek i 3258 złotych, co opóźniło uruchomienie biblioteki do następnego roku. Ostatecznie udało się to zrealizować w dniu 26 stycznia 1947, co oznaczało powołanie Powiatowej Biblioteki Publicznej w Braniewie – jedenastej biblioteki tego typu w ówczesnym województwie olsztyńskim.
Na początku biblioteka znajdowała się w niewielkich pomieszczeniach Inspektoratu Szkolnego przy ul. Kościuszki. Z czasem, zyskała własny lokal w starej kamienicy przy ul. Kościuszki 80. Pierwszym kierownikiem tej placówki była Janina Żak, której mandat trwał do momentu, gdy w 1948 roku jej miejsce zajmował Eugeniusz d’Aystetten, urodzony w 1903 roku w Samarkandzie.
Aby zwiększyć dostępność do zbiorów bibliotecznych, w 1948 roku powołano w Braniewie Miejski Komitet Organizacji Biblioteki, co doprowadziło 3 maja 1948 roku do utworzenia Biblioteki Miejskiej w Braniewie. Początkowo mieściła się ona w budynku biblioteki powiatowej, a od 1949 roku przy ul. Fromborskiej 16. W 1955 roku zaszła istotna zmiana, ponieważ połączono bibliotekę miejską i powiatową, tworząc jedną instytucję pod nazwą Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Braniewie, a dotychczasowa Miejska Biblioteka stała się filią PiMBP, która w 1957 roku została zamieniona na bibliotekę młodzieżową.
Kierownikiem PiMBP w lipcu 1947 roku została Eugenia Lipnicka, a po jej emeryturze, w latach 1962–1972, dyrektorem został Marian Filipkowski. Jego aktywność przyczyniła się do organizacji wielu akcji promujących czytelnictwo w całym regionie. W okresie 1964–1976 w bibliotece pracowała także Karolina Święcicka, która jest autorką wspomnień o powojennej historii Braniewa. W 1965 roku utworzono Koło Przyjaciół Biblioteki, które prowadziło spotkania z pisarzami, organizowało literatura dyskusje oraz konkursy czytelnicze.
W czerwcu 1975 roku, w wyniku reorganizacji związanej z nowym podziałem administracyjnym Polski, biblioteka przeszła kolejne zmiany. Zlikwidowane powiaty spowodowały, że Braniewo znalazło się w nowo utworzonym województwie elbląskim. W wyniku tego podziału placówka została rozdzielona na Miejską Bibliotekę Publiczną, która została przyłączona do Miejskiego Ośrodka Kultury, Sporu i Rekreacji, oraz utworzono Oddział Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Elblągu.
W styczniu 1976 roku biblioteka przeniosła się do nowego lokalu, który mieścił się w dawnej siedzibie konwertytów fundacji Potockich przy ul. Botanicznej. Nowa lokalizacja dostarczyła bibliotece reprezentacyjnego gmachu z przestronnymi salami, po gruntownym remoncie przeprowadzonym w latach 1972–1975 przez Pracownie Konserwacji Zabytków Oddział w Olsztynie. W tym obiekcie miejsce miał zarówno Braniewski Oddział Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Elblągu, jak i Miejska Biblioteka Publiczna w Braniewie, działająca w ramach Miejskiego Ośrodka Kultury, Sportu i Rekreacji. Po wielu staraniach w 1993 roku obie biblioteki połączono.
Po przemianach ustrojowych w 1989 roku, obiekt został zwrócony Kościołowi, który jednak jedynie wynajął go do 2002 roku. W 2002 roku biblioteka ponownie zmieniła lokalizację, przenosząc się na ulicę Katedralną 7, do nowo odbudowanego kwartału Starego Miasta, w bezpośrednim sąsiedztwie Braniewskiego Centrum Kultury. Długi remont sprawił, że placówka była zamknięta przez pół roku. Biblioteka wznowiła działalność w dniu 3 marca 2003 roku, wprowadzając do oferty stanowiska komputerowe z bezpłatnym dostępem do Internetu w czytelni znajdującej się na pierwszym piętrze.
Współczesny księgozbiór Miejskiej Biblioteki Publicznej w Braniewie, zgodnie z danymi z 2022 roku, liczy ponad 46 000 pozycji, w tym książki i audiobooki. Oprócz tradycyjnej działalności bibliotecznej, organizuje ona spotkania dla pasjonatów różnych dziedzin, takich jak dyskusyjny klub książki, klub rękodzieła, klub podróżnika, oraz klub gier planszowych. Dla dzieci w wieku od 2 do 5 lat utworzono klub Bajaczek. W holu biblioteki, na parterze, regularnie odbywają się wystawy tematyczne. W każdą sobotę organizowane są „Spacery po Braniewie” z przewodnikami PTTK, które przybliżają ciekawe miejsca w mieście oraz jego bogatą historię.
19 września 2020 roku, w ramach działalności kulturalnej tej instytucji, podjęto się nietypowego jak na bibliotekę zadania – opieki nad odnowioną Wieżą Bramną dawnego zamku biskupiego, co dodatkowo rozszerza ofertę Miejskiej Biblioteki Publicznej w Braniewie.
Wypożyczalnia dla dorosłych
W wypożyczalni dla dorosłych, która znajduje się na parterze miejskiej biblioteki, przyjmowani są wszyscy zainteresowani, w tym osoby dorosłe oraz młodzież od czternastego roku życia.
Aktualnie, według danych z 2021 roku, w zbiorach tej wypożyczalni znajduje się 23 261 książek, które obejmują różnorodne kategorie literatury.
Wszystkich chętnych zapraszamy do odkrywania:
- literatury pięknej skierowanej do dorosłych oraz młodzieży,
- lektur oraz opracowań, które wspierają uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych,
- literatury edukacyjnej do nauki języków obcych oraz beletrystyki w obcych językach,
- książek o charakterze naukowym oraz popularnonaukowym,
- publikacji regionalnych,
- zbiorów specjalnych, w tym audiobooków.
Czytelnia dla dorosłych
Czytelnia dla dorosłych znajdująca się na pierwszym piętrze Miejskiej Biblioteki Publicznej w Braniewie to wyjątkowe miejsce, które gromadzi i udostępnia różnorodne zbiory. W jej zasobach można znaleźć:
- księgozbiór naukowy oraz popularnonaukowy, obejmujący wszystkie dziedziny wiedzy,
- gazety i czasopisma,
- czasopisma oprawne,
- regionalny księgozbiór, który stanowi cenną bazę informacyjną o okolicy,
- regionalne materiały w języku niemieckim, pochodzące z daru Gerharda Steffena, byłego mieszkańca Braniewa,
- dokumenty życia społecznego,
- możliwość zamówienia książek w systemie wypożyczeń międzybibliotecznych.
Udostępnia czytelnikom m.in.
- miejsca siedzące wyposażone w wygodne stoliki, a także stanowiska komputerowe z dostępem do sieci,
- bezpłatny dostęp do Internetu w formie hotspotu,
- katalog komputerowy zbiorów Czytelni, wprowadzony w systemie MAK+,
- bazy komputerowe dotyczące bibliografii Warmii i Mazur (2001-) oraz bibliografii powiatu braniewskiego (2006-),
- księgozbiór naukowy oraz popularnonaukowy,
- archiwum czasopism,
- przeglądanie gazet i czasopism – 22 tytuły.
Biblioteka dla dzieci i młodzieży
W Braniewie, na II piętrze miejskiej biblioteki publicznej, znajduje się przestrzeń przeznaczona dla najmłodszych czytelników oraz młodzieży. W jej skład wchodzą: wypożyczalnia książek, jak i czytelnia, która spełnia potrzeby różnych grup wiekowych.
Biblioteka dla dzieci i młodzieży oferuje:
- księgozbiór przeznaczony dla najmłodszych,
- literaturę skierowaną do dzieci młodszych,
- książki dla starszych dzieci oraz młodzieży do lat 15, w tym lektury szkolne, opracowania, powieści przygodowe, obyczajowe oraz fantastyczne,
- komiksy,
- publikacje popularnonaukowe,
- audiobooki,
- stanowiska komputerowe z dostępem do bezpłatnego Internetu,
- kącik malucha.
Punkt Informacji Turystycznej w Braniewie
Punkt Informacji Turystycznej w Braniewie usytuowany jest w siedzibie Miejskiej Biblioteki Publicznej, na parterze, co czyni go integralną częścią tej instytucji. Został otwarty w marcu 2003 roku, od tego czasu służy mieszkańcom oraz turystom, dostarczając im niezbędnych informacji związanych z regionem.
W punkcie tym można znaleźć zarówno odpłatne publikacje, jak i materiały promocyjne, które są udostępniane bezpłatnie. Oferowane są różnorodne produkty, takie jak:
- mapy,
- albumy,
- przewodniki,
- pocztówki,
- pamiątki turystyczne.
Oprócz sprzedaży, punkt zapewnia również szereg usług, w tym:
- usługi kserograficzne,
- faksowanie,
- skanowanie,
- drukowanie,
- laminowanie.
Wszystkie te aspekty sprawiają, że Punkt Informacji Turystycznej w Braniewie jest miejscem, które warto odwiedzić, zarówno dla osób planujących wizytę w regionie, jak i dla tych, którzy potrzebują praktycznych informacji oraz materiałów.
Spotkania autorskie
Biblioteka w Braniewie, poza standardową działalnością związana z czytelnictwem, od lat angażuje się w szereg różnych inicjatyw kulturalnych, wśród których dużą popularnością cieszą się spotkania z autorami książek oraz wieczory literackie. Celem tych wydarzeń jest nie tylko prezentacja literatury, ale także zacieśnienie więzi między czytelnikami a twórcami.
Na przestrzeni lat w murach tej instytucji odbyły się spotkania z wieloma znanymi i cenionymi autorami. Mieli okazję uczestniczyć w nich m.in.:
- Gustaw Morcinek,
- Janusz Meissner,
- Arkady Fiedler,
- Władysław Broniewski,
- Tadeusz Rymkiewicz,
- Klemens Oleksik,
- Maria Zientara-Malewska,
- Władysław Gębik,
- Władysław Ogrodziński,
- Wojciech Żukrowski,
- Jarema Stępowski,
- Edmund Męclewski,
- Jan Gerhard,
- Tadeusz Breza,
- Andrzej Drawicz,
- Tadeusz Drewnowski,
- Krzysztof Beśka,
- Dariusz Lis,
- Krzysztof Szatrawski,
- Wacław Radziwinowicz,
- Katarzyna Puzyńska,
- Joanna Jax,
- Szymon Hołownia,
- Bernadetta Darska,
- Ałbena Grabowska,
- Paweł Smoleński oraz wielu innych twórców.
Te spotkania nie tylko umożliwiają spotkanie z literaturą, ale również sprzyjają wymianie myśli i inspiracji między autorami a ich fanami, co podkreśla znaczenie kultury w życiu społecznym.
Cyfrowe Archiwum Tradycji Lokalnej
W 2011 roku, z inicjatywy fundacji Ośrodek KARTA, powstało Cyfrowe Archiwum Tradycji Lokalnej w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Braniewie. To innowacyjne przedsięwzięcie miało na celu zgromadzenie i udostępnienie lokalnych zasobów kulturowych, a wśród pierwszych zarejestrowanych materiałów znalazły się wspomnienia Karoliny Święcickiej. Była ona długoletnią bibliotekarką oraz autorką tekstów poświęconych powojennej historii miasta.
Do roku 2020 w Cyfrowym Archiwum Tradycji Lokalnej zgromadzono około 700 różnych materiałów, które przedstawiają historię Braniewa oraz postaci z nim związane. W skład archiwum wchodzą zdigitalizowane fotografie, świadectwa oraz dokumenty.
Wśród zebranych materiałów znajdują się również cenne dokumenty Teodory Dębińskiej-Grudzińskiej, która pełniła rolę ochotniczki w „drajwerce” 317. Kompanii Transportowej Pomocniczej Służby Kobiet. Dodatkowo, archiwum dysponuje informacjami na temat Stefana Wiśniewskiego, który był żołnierzem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, a także nauczycielem i dyrektorem w Szkole Podstawowej nr 3 w Braniewie.
Przypisy
- Zakończono remont Wieży Bramnej w Braniewie. [online], Zamki znane i nieznane, 28.10.2020 r. [dostęp 05.04.2021 r.]
- Wieża bramna otwarta po remoncie [online], portelpl [dostęp 20.09.2020 r.]
- Braniewo pielęgnuje pamięć o dawnych mieszkańcach. Wspomnienia i fotografie zebrano w Cyfrowym Archiwum Tradycji Lokalnej [online], Radio Olsztyn [dostęp 05.04.2021 r.]
- Zmarła Karolina Święcicka — autorka wspomnień o powojennej historii Braniewa [online], gazetaolsztynska.pl [dostęp 03.04.2021 r.]
- Deklaracja dostępności - Miejska Biblioteka Publiczna w Braniewie [online], www.biblioteka.braniewo.pl [dostęp 05.04.2021 r.]
- Informacja Turystyczna - Miejska Biblioteka Publiczna w Braniewie [online], www.biblioteka.braniewo.pl [dostęp 05.04.2021 r.]
- Oddział dla dzieci - Miejska Biblioteka Publiczna w Braniewie [online], www.biblioteka.braniewo.pl [dostęp 05.04.2021 r.]
- Czytelnia dla dorosłych - Miejska Biblioteka Publiczna w Braniewie [online], www.biblioteka.braniewo.pl [dostęp 05.04.2021 r.]
- Wypożyczalnia dla dorosłych - Miejska Biblioteka Publiczna w Braniewie [online], www.biblioteka.braniewo.pl [dostęp 05.04.2021 r.]
- Praca bibliotekarki to nie tylko podawanie książek [ROZMOWA] [online], gazetaolsztynska.pl [dostęp 03.04.2021 r.]
- Gratulacje dla miejskiej biblioteki w Braniewie [online], Truso.tv - Elbląg, 15.05.2017 r. [dostęp 03.04.2021 r.]
- Dom konwertytów w Braniewie 1718–2015, praca zbiorowa, Braniewo, 2015
- Braniewo. Miejska Bliblioteka Publiczna. Można już wypożyczać! [w:] IKAT. Gazeta Braniewska, 07.03.2003 r., s. 1–2
- O harcerzach i kulturze [w:] Gazeta Braniewska, 16.02.1996 r., s. 2
- a b c Stanisław Achremczyk, Alojzy Szorc, Braniewo, Olsztyn 1995, s. 303–307
- Poradnik bibliotekarza, nr 4-5, 1983
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Parafia Świętej Trójcy w Braniewie | Towarzystwo Miłośników Braniewa | Miejski Ośrodek Sportu „Zatoka” w Braniewie | Parafia cywilno-wojskowa św. Wojciecha w Braniewie | Koźlin (Braniewo) | Zatoka Braniewo | Jezioro Piekiełko (Braniewo) | Lipówka (dopływ Pasłęki) | Liceum Ogólnokształcące im. Feliksa Nowowiejskiego w Braniewie | Hufiec ZHP Braniewo | Stadnina koni w BraniewieOceń: Miejska Biblioteka Publiczna w Braniewie