Andrzej Rosenwald, jezuita, teolog oraz filozof, to postać niezwykle interesująca, która zasługuje na szczegółową uwagę. Urodził się w 1601 roku w Braniewie, a zmarł 18 marca 1667 roku w Reszlu. Jego życie i twórczość obejmują szeroki wachlarz dziedzin, w tym poezję, szczególnie w języku łacińskim.
W swoim dorobku artystycznym, Rosenwald stworzył wiele utworów poetyckich, które zostały dedykowane królowi Władysławowi IV. Jego prace nie tylko ukazują jego erudycję, ale także jego głęboką wiarę i związki z ówczesną elitą intelektualną. Postać ta wciąż inspiruje badaczy oraz miłośników literatury i historii Polski.
Życiorys
Andrzej Rosenwald przyszedł na świat w Braniewie, w latach 1601 lub 1602. Swoje pierwsze kroki w edukacji stawiał w jezuickim kolegium, które znajdowało się w jego rodzinnym mieście. W 1620 roku zdecydował się na wstąpienie do zakonu jezuitów, co miało kluczowy wpływ na jego dalsze życie oraz karierę naukową.
Rosenwald kontynuował naukę teologii oraz filozofii na Akademii Wileńskiej, gdzie w 1650 roku uzyskał tytuł doktora. W międzyczasie, w latach 1636–1637, pełnił funkcję profesora retoryki na kolegium jezuickim w Pułtusku, a w latach 1638–1639 nauczał teologii moralnej, a także piastował stanowisko prefekta szkół średnich w Braniewie. Następnie, w latach 1642–1643, bywał profesorem filozofii w tym samym kolegium, co z pewnością przyczyniło się do jego rosnącej renomy w środowisku akademickim.
Rosenwald przez kolejne dwa lata, do 1645 roku, uczył teologii moralnej w Krożach, a w roku akademickim 1645/1646 wrócił do Akademii Wileńskiej, gdzie prowadził wykłady z zakresu teologii moralnej oraz Pisma Świata. Lata 1647–1650 to czas, który spędził jako wykładowca filozofii w Nieświeżu.
W 1652 roku powrócił do Braniewa, gdzie na stałe związał się z lokalnym kolegium, powracając do nauczania teologii oraz Pisma św. do roku 1660. W latach 1661–1662 sprawował natomiast funkcję superiora klasztoru jezuitów w Świętej Lipce.
Rosenwald był również utalentowanym pisarzem, który zdobył uznanie w kraju oraz za granicą dzięki swoim poetyckim dziełom dedykowanym królowi Władysławowi IV, zbiorze utworów znanemu jako Laureae Academicae. Pisząc pod pseudonimem Ioannes Zenowicz, zyskał szersze grono admiratorów, co świadczy o jego znaczącej pozycji w literackim świecie swojej epoki.
Publikacje
Andrzej Rosenwald jest postacią, której wkład w literaturę i kulturę Polską zasługuje na szczególne uznanie. Wśród jego znaczących osiągnięć znajdują się:
- Laureae Academicae serenissimo Poloniarum regi Vladislao IV Vilnam ingredienti, a Ioanne Zenowicz, Wilno 1633,
- Triumphus quem s. Casimiro exhibuit Vladislaus IV, Rzym 1639.
Przypisy
- a b Bibliografia Estreichera | Bibliografia Staropolska [online], www.estreicher.uj.edu.pl [dostęp 16.05.2024 r.] .
- 14 marca [online], Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Pojezierze w Olsztynie [dostęp 16.05.2024 r.] .
- IoannesI. Zenowicz IoannesI., Laureae academicae serenissimo Poloniarum regi Vladislao 4. Vilnam ingredienti à Ioanne Zenowicz S.R.M. aulico cubilario equite Lithuano [online] [dostęp 16.05.2024 r.] .
- a b c Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach polskich 1564–1995, s. 575.
- Maciej Grabowski Kolegium jezuickie w Łomży 1614–1773.
- Tadeusz Oracki, Słownik biograficzny Warmii, Prus Książęcych i Ziemi Malborskiej od połowy XV do końca XVIII wieku, tom II: L–Ż, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, Olsztyn 1988, s. 117.
- Biblioteka Narodowa. Starodruki.
- Jolita Liškevičienė Mundus emblematum: XVII a.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Siegfried Warwel | Katarzyna Prusik | Horst Wiechert | Bernhard Schmeier | Adalbert Kraffert | Ferdinand Rochel | Ernst Tiessen | Alois Bludau | Elżbieta Błotnicka-Mazur | Jacob Lilienthal | Radosław Potrac | Jan Preuck | Franciszek Antoni Woelke | Helmut Klapper | Joachim Peter Schoenes | Theodor Wiedemann (1833–1897) | Franz Kröger | Wolfgang Kaupen | Elimar Klebs | Robert BuchholzOceń: Andrzej Rosenwald