Spichlerz Mariacki w Braniewie

---

Historia

Braniewo, od czasów średniowiecza, pełniło funkcję kluczowego miasta portowego, co nie pozostawało bez wpływu na jego rozwój gospodarczy i kulturalny. W połowie XIV wieku, miejscowość ta stała się częścią prestiżowego związku miast portowych, znanego jako Hanza. Dzięki temu Braniewo mogło stać się „oknem na świat” dla całej Warmii, pośrednicząc w wymianie handlowej z zagranicą. Warto podkreślić, że platforma handlowa tego miasta przyciągała liczne towary i ich producentów, zapewniając dostęp do unikalnych dóbr. Port w Braniewie był jedynym portem hanzeatyckim w regionie, co przyczyniało się do jego wyjątkowego statusu.

Podczas gdy inne miasta, takie jak Gdańsk, Toruń i Elbląg, zajmowały czołowe pozycje w Prusach Królewskich, Braniewo występowało na czwartym miejscu. Głównym towarem eksportowym był len, a w spichlerzach braniewskich przechowywano nie tylko len, ale także wysokiej jakości produkty rolne, wosk, skóry oraz miód. W zamian za te dobra Braniewo otrzymywało przybywające z daleka wina, przyprawy, miedź, stal, szkło, olej oraz papier, co również świadczyło o jego znaczeniu na handlowej mapie regionu.

Wraz z rozwojem infrastruktury kolejowej w XIX wieku, zmieniał się układ szlaków komunikacyjnych, a 19 października 1852 roku do miasta dotarła pierwsza linia kolejowa łącząca Braniewo z Malborkiem poprzez Elbląg. Ważnym osiągnięciem była także budowa Pruskiej Kolei Wschodniej, która została zrealizowana z inicjatywy państwa pruskiego na mocy ustawy sejmowej z grudnia 1849 roku, łącząc Berlin z Królewcem i granicą prusko-rosyjską w Ejtkunach (dzisiaj Czemyszewskoje).

Spichlerz Mariacki, który znajduje się w Braniewie, został wybudowany w 1831 roku, jeszcze przed nadejściem nowoczesnych środków transportu. Był to ostatni obiekt w całym kompleksie spichlerzy, zlokalizowany w nabrzeżu portowym. W drugiej połowie XIX wieku, ze względu na zmiany w transporcie, port zaczynał tracić na znaczeniu, a z biegiem czasu spichlerze zaczęły być likwidowane. W wyniku kolejnych rozbiórek, w tym w 1905 roku oraz w 1931 roku, wiele obiektów z XVII i XVIII wieku zniknęło z krajobrazu.

Po II wojnie światowej zlikwidowano kolejne spichlerze, ale Spichlerz Mariacki przetrwał ten proces. W 2008 roku budynek przeszedł w ręce prywatne, a po starannej renowacji został przekształcony w restaurację „Spichlerz Mariacki”. Dziś obiekt ten pełni nie tylko funkcje gastronomiczne, ale również kulturowe, gdyż od lat organizowane są w nim cykliczne, comiesięczne spotkania Towarzystwa Miłośników Braniewa.

Architektura

Spichlerz Mariacki w Braniewie jest obiektem, który nie prezentuje wyraźnych cech stylowych. Został zaprojektowany w formie piętrowej, z trójkondygnacyjnym poddaszem i ustawiony szczytowo. Jego plan ma formę wydłużonego prostokąta. Wzniesiony do wysokości pierwszej kondygnacji z cegły, w pozostałych częściach, takich jak piętro oraz szczyt, zastosowano konstrukcję szkieletową wypełnioną cegłą.

Na parterze zlokalizowane są okna oraz wjazd o łuku odcinkowym, natomiast powyżej umieszczono prostokątne okna wietrznikowe. W przeszłości na ścianie szczytowej widniały drzwi do poszczególnych komór a także żuraw do wyciągania towarów, co znacząco ułatwiało obsługę spichlerza. Drzwi wyciągu zostały wyposażone w okiennice, co stanowiło dodatkowe zabezpieczenie.

Obiekt przykryty jest dachem dwuspadowym, pokrytym dachówką, na którym znajdują się charakterystyczne lukarny. Wnętrze spichlerza charakteryzuje się stropami belkowymi, które są wspierane na dwóch rzędach słupów, tworząc wrażenie przestronności.

Warto dodać, że 5 lipca 1989 roku spichlerz został oficjalnie wpisany do rejestru zabytków, co podkreśla jego znaczenie historyczne i architektoniczne. Numer rejestru to 127/89.

---

Oceń: Spichlerz Mariacki w Braniewie

---